
คำแนะนำในการจำนอง
จำนองก็เป็นหลักประกันหนี้อีกประการหนึ่ง จำนอง คือการที่ใครคนหนึ่งเรียกว่า
“ ผู้จำนอง “ เอาอสังหาริมทรัพย์อันได้แก่ ที่ดิน บ้านเรือน เป็นต้น ไปตราไว้แก่บุคคลอีกคน
หนึ่งเรียกว่า “ ผู้รับจำนอง ” หรือนัยหนึ่ง ผู้จำนองเอาทรัพย์สินไปทำหนังสือจดทะเบียนต่อ
เจ้าพนักงาน เพื่อเป็นประกันการชำระหนี้ของลูกหนี้ โดยไม่ต้องส่งมอบทรัพย์ที่จำนองให้
เจ้าหนี้ ผู้จำนองอาจเป็นตัวลูกหนี้เองหรืออาจเป็นบุคคลภายนอกก็ได้ เช่น นายดำกู้เงินนายแดง
100,000 บาท เอาที่ดินของตนเองจำนองหรือนายเหลืองซึ่งเป็นบุคคลภายนอก เอาที่ดินจำนอง
จดทะเบียนที่สำนักงานที่ดินเป็นประกันหนี้ของนายดำก็ทำได้เช่นเดียวกัน เมื่อจำนองแล้วถ้า
ลูกหนี้ไม่ชำระ เจ้าหนี้ก็มีอำนาจยึดทรัพย์ที่จำนองออกขายทอดตลาดเอาเงินชำระหนี้ได้ และ
มีสิทธิพิเศษได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้ธรรมดาทั่วไป
กู้เงินแล้วมอบโฉนด หรือ น.ส.3 ให้เจ้าหนี้ยึดถือไว้มิใช่จำนอง เจ้าหนี้ไม่มีสิทธิพิเศษเป็น
เพียงเจ้าหนี้ธรรมดา แต่มีสิทธิยึดโฉนดหรือ น.ส.3 ไว้ตามข้อตกลงจนกว่าลูกหนี้จะชำระหนี้
ฉะนั้นถ้าจะทำจำนองก็ต้องจดทะเบียนให้ถูกต้อง
ทรัพย์สินที่จำนอง
ทรัพย์สินที่จำนองได้ คืออสังหาริมทรัพย์ อันหมายถึง ทรัพย์ที่ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้ เช่น
ที่ดิน บ้านเรือน เรือกสวนไร่นา เป็นต้น นอกจากนั้น สังหาริมทรัพย์ คือทรัพย์ที่เคลื่อนที่ได้บาง
อย่าง เช่น เรือกำปั่น เรือกลไฟ แพที่อยู่อาศัย และสัตว์พาหนะ ถ้าได้จดทะเบียนไว้แล้วก็อาจนำ
มาจำนองได้ดุจกัน เมื่อเจ้าของทรัพย์นำไปจำนองไม่จำเป็นต้องส่งมอบทรัพย์ที่จำนองให้แก่
เจ้าหนี้ เจ้าของยังคงครอบครองใช้ประโยชน์ เช่น อยู่อาศัยในบ้านหรือทำสวนทำไร่หาผล
ประโยชน์ได้ต่อไป นอกจากนั้นอาจจะโอนขายหรือนำไปจำนองเป็นหลักประกันหนี้รายอื่นต่อ
ไปก็ย่อมทำได้ ส่วนเจ้าหน้าที่นั้นการที่ลูกหนี้นำทรัพย์ไปจดทะเบียนจำนอง ก็นับได้ว่าเป็นประกัน
หนี้ได้อย่างมั่นคง ไม่จำเป็นต้องเอาทรัพย์นั้นมาครอบครอง
ผู้จำนองต้องระวัง
ผู้มีสิทธิจำนองได้ คือเจ้าของหรือผู้มีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน ถ้าเจ้าของจำนองทรัพย์สิน
ด้วยตนเองก็ไม่มีปัญหา แต่ถ้ามอบอำนาจให้บุคคลอื่นไปทำการจำนองแทน บางกรณีก็อาจเกิด
ปัญหาได้ ข้อควรระมัดระวัง คือ ควรเขียนใบมอบฉันทะหรือใบมอบอำนาจให้ชัดเจนว่าให้ทำ
การจำนอง ไม่ควรเซ็นแต่ชื่อแล้วปล่อยว่างไว้ อันบุคคลอื่นอาจกรอกข้อความเอาเองแล้วนำไป
ทำประการอื่นอันไม่ตรงตามความประสงค์ของเรา เช่น อาจเพิ่มเติมข้อความว่ามอบอำนาจให้
โอนขาย แล้วขายเอาเงินใช้ประโยชน์ส่วนตัวเสีย เป็นต้น เราผู้เป็นเจ้าของทรัพย์ผู้มอบอำนาจ
อาจจะต้องถูกผูกพันตามสัญญาซื้อขายนั้น เพราะถือว่าประมาทเลินเล่ออยู่ด้วย
ผู้รับจำนองก็ต้องระวัง
ผู้รับจำนองทรัพย์สินก็ต้องระมัดระวังเช่นกัน ควรติดต่อกับเจ้าของทรัพย์หรือเจ้าของ
ที่ดินโดยตรงและควรตรวจดูที่ดินทรัพย์สินที่จำนอง ว่ามีอยู่จริงตรงกับโฉนด เคยปรากฏว่ามี
ผู้นำโฉนดที่ดินไปประกันผู้ต้องหาหรือจำเลย แต่ที่ดินตามโฉนดนั้นกลับเป็นถนนเหลือจากการ
จัดสรร หรือที่ดินตามโฉนดนั้นพังลงน้ำไปหมดแล้ว ดังนั้นผู้รับจำนองจึงไม่ควรรับจำนองหรือ
ติดต่อทำสัญญากับคนอื่นหรือผู้ที่อ้างว่าเป็นตัวแทน เพราะถ้าปรากฏในภายหลังว่า บุคคลนั้นทำ
ใบมอบฉันทะหรือใบมอบอำนาจปลอมขึ้นแล้วนำที่ดินของผู้อื่นมาจำนอง แม้เราผู้รับจำนองจะมี
ความสุจริตอย่างไร เจ้าของอันแท้จริงก็มีสิทธิติดตามเอาคืนที่ดินของเขาได้โดยไม่ต้องไถ่ถอน
ผู้รับโอนและผู้รับจำนองซ้อนก็ต้องระวัง
ทรัพย์ที่จำนองนั้นเจ้าของจะนำไปจำนองซ้ำ หรือโอนขายต่อไปก็ย่อมทำได้ ผู้รับจำนอง
คนหลังต้องพิจารณาว่าทรัพย์นั้นเมื่อขายทอดตลาดจะมีเงินเหลือพอชำระหนี้ของตนหรือไม่
เพราะเจ้าหนี้คนแรกมีสฺทธิได้รับชำระหนี้ก่อน คนหลังมีสิทธิแต่เพียงจะได้รับชำระหนี้เฉพาะส่วน
ที่เหลือผู้รับโอนหรือผู้ซื้อ ทรัพย์ที่จำนองก็ต้องระวังเช่นเดียวกันเพราะรับโอนทรัพย์โดยมีภาระ
จำนอง ก็ต้องไถ่ถอนจำนองโดยชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้มิฉะนั้นเจ้าหนี้ก็มีสิทธิที่จะบังคับจำนอง
ยึดทรัพย์เอาที่ดินออกขายทอดตลาด ซึ่งถ้าผู้รับโอนสู้ราคาไม่ได้ทรัพย์หลุดมือไปเป็นของคนอื่น
ดังนั้นที่ซื้อมาก็เสียเงินเปล่า